ایجاد انگیزه موضوعی مهم در مطالعه است

حضرت علی (ع) می فرمایند : هرآن کس با کتاب آرامش یابد راحتی و آسایش از او سلب نمی گردد. انسان موجودی کمال گراست و با سکون و سکوت سازگاری ندارد و ذاتاً نیازمند جستجو و پژوهش در مجهولات است  لذا برای غنی ساختن خویش مجبور است تا از نظرات و گزارشات دیگران استفاده کند تا به اهدافش دست یابد و این در راستای مطالعه و بدست آوردن اطلاعات مورد نیاز می باشد.

بسیاری از دانشمندان و روانشناسان معتقدند که اساس و زیربنای شخصیت انسان در سال های اول زندگی پایه گذاری می شود و آموخته های این دوران، تاثیر عمیقی بر آینده زندگی فرد دارد. بنابراین اگر مطالب خواندنی مفید و سازنده در اختیار کودکان و نوجوانان قرار گیرد و آنها از همان سنین کودکی به مطالعه عادت کنند، راه و رسم زندگی را خواهند آموخت و تحت تاثیر داستان ها و کتاب های آموزنده، به رشد و تعالی خواهند رسید و در آینده نیز برای حل مشکلات خود از کتاب کمک خواهند گرفت. 

بهترین چیزی که جوانان باید یاد بگیرند سلسله کارهایی است که به هنگام بزرگسالی به آن نیازمند خواهند بود زیرا آدمی برای داشتن یک زندگی سعادتمند، نیازمند بینش و آگاهی است و آموخته های دوران جوانی، مقدمه ای برای زندگی فرد است. آنان راه زندگی سعادتمندانه فردا را امروز باید بیاموزند و در این مسیر، کتابخوانی چون چراغی فرا راه آنهاست. 

 از این نظر یکی از مهمترین پارامترهایی که سطح فرهنگ و توسعه یافتگی یک کشور را مشخص و معین می سازد میزان سرانه مطالعه و تیراژ کتاب درآن جامعه است. بی  شک فرهنگ مطالعه و کتاب خوانی و پیشرفت عظیم فرهنگی و پیدایش کتابخانه های غنی و سازمان یافته، پیش شرط های بسیار مهم در فرآیند توسعه علمی، اقتصاد و صنعت و تکنولوژی بوده است.

فرهنگ مطالعه و کتاب خوانی در بین ما ایرانی ها که خاستگاه تمدن های بزرگ بشری و گهواره دانشمندان نام آور و سخنوران بلندآوازه در طول تاریخ بوده ایم ، هم اکنون در سطح بالایی نیست.با توجه به آمارها ،سرانه مطالعه در کشور ما حتی از میانگین جهانی پایین تر است.

ما در مقایسه کشورهای پشرفته به طور حتم زمان کمتری را به مطالعه و خواندن صرف میکنیم علت هرچه که باشد ، کتاب ، کتابدار ، قیمت ،کیفیت ،تکنولوژی ، گسترش ارتباطات و فنون جدید و ... نقش خود انسان در این رابطه نباید نادیده گرفت. این احتمال هست که هدفها و انگیزه‌های ما برای مطالعه چندان قوی نیست؛ زیرا اگر انسان به ضرورت و فایدة یک امر آگاه شود، عوامل بیرونی، نمی‌تواند نقش چندان مؤثری در رفتار وی داشته باشد.همانگونه که مقام معظم رهبری درخصوص فرهنگ مطالعه و کتابخوانی ، بی میلی جوانان به مطالعه را ناشی از عدم اعتیاد به کتاب و کتابخوانی دانستند.

متاسفانه جوانان امروز به دلیل داشتن حس دانای کل بودن وعدم احساس نیاز به مطالعه رغبت کمتری به کتاب و کتاب خوانی دارند به همین دلیل مطالعه جزء اولویت های اول آنها نمیباشد .یکی از عوامل ترویج فرهنگ مطالعه در بین جوانان ایجاد انگیزه و احساس نیاز  به کتاب و کتابخوانی و ایجاد رفتار ی به نام مطالعه میان مخاطبان در جامعه می باشد. برای ایجاد احساس نیاز و انگیزه باید از مرحله آگاهی گذر کرد. مرحله آگاهی می تواند به کمک وسایل ارتباط جمعی، بروشورها و تابلوی اعلانات و جلسات معرفی و نقد و... برای مخاطبان ایجاد شود.