روزهای خونین (قیام 17 شهریور)

هفدهم شهریور 1357، برگی غرور آفرین از دفتر انقلاب اسلامی ایران است. تاریخ حیات انسان بر کره خاک از هابیل تا حسین و از حسین تا آخرین شهید، روزهای خونین بسیاری دارد و خواهد داشت. تاریخ انقلاب ما عاشوراهای بسیار به خود دیده است. هفدهم شهریور یکی از آن روزهاست که چون قطره‏های خون بر برگ‏های تقویم انقلاب ماندگار شده‏اند؛ خونی که با گذشت زمان نمی‏خشکد و از جوشش نمی‏افتد.

 هفدهم شهریور 1357، برگی غرور آفرین از دفتر انقلاب اسلامی ایران است. تاریخ حیات انسان بر کره خاک از هابیل تا حسین و از حسین تا آخرین شهید، روزهای خونین بسیاری دارد و خواهد داشت. تاریخ انقلاب ما عاشوراهای بسیار به خود دیده است. هفدهم شهریور یکی از آن روزهاست که چون قطره‏های خون بر برگ‏های تقویم انقلاب ماندگار شده‏اند؛ خونی که با گذشت زمان نمی‏خشکد و از جوشش نمی‏افتد.

میدان ژاله؛ میدان لاله

هفدهم شهریور 1357، فرزندان ملت با یقین و باورمندی به هدفشان، در کربلای ژاله در محاصره دشمن قرار گرفتند. در میدان ژاله، باران سرب و گلوله بود که بر سر میهمانان خدا فرو می‏ریخت؛ آنان که از آزمون رمضان پارسا و پاکیزه گذشتند و به شکرانه این نعمت، نماز فطر را در قیطریه به جای آوردند. ژاله، قلب سرزمین یک‏پارچه قیام ایران بود که شعله‏های آتش انقلاب از آن زبانه می‏کشید.

آمار شهیدان

بسیاری از حاضران در حادثه هفده شهریور 1357 به شهادت رسیدند. آمار شهیدان و مجروحان این حادثه هیچ گاه به طور دقیق اعلام نگردید؛ زیرا اجساد کشته‏شدگان از سوی کامیون‏های ارتشی به نقاط نامعلومی حمل و در گورستان‏های دسته‏جمعی دفن شدند. منابع رسمی، تعداد قربانیان را 87 نفر و زخمی‏شدگان را 205 نفر اعلام کردند، ولی جبهه مخالف شاه، آن را به هیچ عنوان ارقام واقعی ندانست و تعداد شهیدان را بین سه تا پنج هزار تن برآورد کرد. البته براساس آخرین آمار بنیاد شهید انقلاب اسلامی، تاکنون آمار شهدای هفده شهریور تهران حدود 88 تن و آمار شهدای سراسر کشور در این روز 123 تن ثبت شده است. بعد از این واقعه، رژیم پهلوی دیگر نمی‏توانست نغمه قانون گرایی سر دهد و از حقوق بشر دم زند.

گسترش فرهنگ شهادت

از روزی که کاروان انقلاب اسلامی به قافله سالاری امام راحل شکل گرفت، شب‏پرستانِ تیره دل که نور انقلاب را تاب نمی‏آوردند، برای خاموشی آن به انواع حیله‏ها دست زدند، ولی هر بار بیش از پیش با یاری امدادهای الهی، دست پر توان یاوران انقلاب، آنان را به عقب نشینی واداشت. در این میان، یکی از ویژگی‏های انقلاب اسلامی، گسترش فرهنگ ایثار و شهادت بود؛ زیرا شهید، راه را آگاهانه و با توجه به هدف مقدس خود انتخاب می‏کند. حادثه هفده شهریور 1357، نماد این فرهنگ بود. شهیدان هفدهم شهریور، زندگی ابدی را برای خود برگزیدند و نمونه آیه قرآن شده‏اند که: «گمان مبر آنها که در راه خدا کشته شده‏اند مردگانند، بلکه زنده‏اند و نزد پروردگارشان روزی داده می‏شوند.l

مقام شهید، والا و ارزنده است. آنان که چنین مقامی را بر مقامات دنیا ترجیح دادند، مشمول بهترین بخشش‏های الهی شده‏اند؛ چرا که در حدیث آمده است: «پیامبر اکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله مردی را دید که چنین دعا می‏کرد: خدایا! از تو درخواست بهترین چیزهایی را می‏کنم که از تو درخواست می‏شود. پس بهترین چیزی را که می‏دهی به من عطا کن». پیامبر اکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله فرمود: «اگر دعایت مستجاب گردد، خونت در راه خدا ریخته خواهد شد.»

راست قامتان

مردم پاک‏دلی که در واقعه هفده شهریور جان خویش را سپر بلای انقلاب و اهداف والای آن کردند، مجاهدانی غیور بودند که ایمان در دل‏هایشان راه یافته بود؛ شیر دلانی که نه برای دنیا، بلکه برای وعده‏های الهی به پا خاستند و جلو ستم پهلوی ایستادند. خداوند در مورد آنان می‏فرماید: «هرگز مؤمنانی که بدون هیچ عذری جهاد را ترک کنند، با آنان که با مال و جان در راه خدا جهاد کنند یکسان نخواهند بود. خدا مجاهدان فداکار به جان و مال را بر نشستگان، والایی بخشیده است.»

محبوب خدا

در مقام شهید همین بس که در کتاب الهی درباره آنان چنین آمده است: «آنها که در راه خدا هجرت کردند و از خانه‏های خود بیرون رانده شدند و در راه من آزار دیدند و جنگ کردند و کشته شدند، سوگند یاد می‏کنم گناهانشان را می‏بخشم و آنها را در بهشتی که از زیر درختان آنها، نهرها جاری است وارد می‏کنم. این پاداشی از سوی خداوند است و بهترین پاداش‏ها نزد خداست». و این، پاداش شهیدِ محبوب خداست.

شهید در روایات

پیامبر اکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله : «شهدا با من و ابراهیم علیه‏السلام بر سفره جاودان الهی می‏نشینند و در هر صبح و شام به وجه‏اللّه‏ نظر می‏کنند».

پیامبر اکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله : «هیچ کس داخل بهشت نمی‏گردد که آرزوی خارج شدن از آن را کند، مگر شهید. پس همانا او به دلیل آنچه از کرامت خداوند می‏بیند آرزو می‏کند به دنیا برگشته و ده بار کشته شود».

امام موسی کاظم علیه‏السلام : «بالای هر عمل نیکی عمل نیک برتری وجود دارد، تا آن گاه که شخص در راه خدا کشته شود.»